Kunstgras en kruisbandblessures

KUNSTGRAS

De komst van kunstgrasvelden in het Nederlandse voetbal groeit. Hierover is altijd de nodige discussie tussen voorstanders en tegenstanders van deze ondergrond.
Waar in Nederland steeds meer verenigingen overstappen naar kunstgras zie je deze trend op internationaal niveau nog niet volgen.

Voorstanders
Even wat voordelen op een rijtje:

• Kunstgras is zowel in zomer als winter een stabiele onderlaag om op te voetballen. Er kan dus 365 dagen per jaar onder dezelfde omstandigheden worden getraind en gespeeld, waardoor met meer trainingsuren de belastbaarheid van spelers hoger komt te liggen.
• Financieel
• Het onderhoud
• Een echt gelijkwaardig speelveld in (inter)nationale competities
• De jeugd ontwikkelt zich meer en meer op kunstgras.
• Vanwege de intensieve gebruiksmogelijkheden, kunnen alle (jeugd)teams spelen in het stadion of op het hoofdveld, zodat de zoveel en vaak geroemde onderlinge cohesie ontstaat.
• Ook externe activiteiten zoals schoolvoetbalfinales, benefietwedstrijden en dergelijke kunnen in het stadion of op het hoofdveld worden afgewerkt.

“Krantenkoppen zoals ‘horrorgras’ en ‘knieënkiller’ als kwalificatie voor het kunstgras, zijn naar het oordeel van PEC Zwolle niet bevorderlijk voor een objectieve/zakelijke discussie op dit punt.”

Tegenstanders
Zoals eerder geschreven zijn er ook tegenstanders van het kunstgras. Zo zou het merendeel van alle topspelers een duidelijke voorkeur hebben voor natuurgras.

Volgens Tijs Tummers van de internationale spelersvakbond FIFPro  is er geen enkele topspeler in de wereld te vinden die wat voelt voor een WK op kunstgras. “In alle topcompetities wordt op natuurgras gespeeld. En uit elke enquête blijkt dat er onder voetballers totaal geen draagvlak is voor kunstgras. We peilen regelmatig de mening van spelers over voetbal op kunstgras en uit al die onderzoeken komt dezelfde conclusie: natuurgrasvelden worden aanzienlijk hoger gewaardeerd. Er is bijna geen voetballer die de voorkeur geeft aan kunstgras.”

‘Er is bijna geen voetballer die de voorkeur geeft aan kunstgras’

Tijs Tummers

KRUISBANDBLESSURES EN KUNSTGRAS
De relatie tussen kunstgras en kruisbandletsel is iedere keer een ‘item’ als er een sport(st)er een voorste kruisbandletsel oploopt op kunstgras.
Maar is dit wel terecht? Is er een verhoogd risico op kruisbandletsel op kunstgras ten opzichte van natuurgras?

Tim Krul: ‘Geen toeval dat Hahn en ik op kunstgras onze kruisband scheuren’

sportnieuws.nl

Een overzicht van opvallende situaties en citaten:

• Tim Krul: ‘Geen toeval dat Hahn en ik op kunstgras onze kruisband scheuren’ – sportnieuws.nl
• 11 spelers in ongeveer 5 jaar met kruisbandletsel bij FC Den Bosch.
• 6 spelers scheuren op het kunstgras van PEC Zwolle in 2 jaar tijd hun voorste kruisband.

EEN AANTAL ONDERZOEKEN OP EEN RIJTJE

PEC Zwolle
PEC Zwolle heeft recent opnieuw onderzoek gedaan naar hun eigen grasmat. “Dergelijke blessures zijn voor PEC aanleiding om, elke keer weer, het gebruik van kunstgras te evalueren. De uitkomst van deze evaluatie is iedere keer, ook na het meest recente incident, hetzelfde. Namelijk dat het spelen op kwalitatief goed kunstgras, op basis van de huidige wetenschap en informatie ten opzichte van natuurgras, geen verhoogd risico op dergelijke blessures oplevert”, aldus PEC-voorzitter Adriaan Visser

UZ Leuven
Artsen van UZ Leuven hebben het risico op ernstige gewrichtsbandletsels bij kunstgrasvelden onderzocht en vergeleken met natuurlijk gras. Bij vele voetballers, trainers en begeleiders leeft immers het idee dat spelen op een kunstgrasveld gevaarlijker is dan op natuurlijk gras.

Het onderzoek bevestigt dat dit inderdaad het geval is voor de oudere generatie kunstgrasvelden die vandaag zowel in het jeugdvoetbal als in het professionele volwassen voetbal worden gebruikt. De oorzaak hiervan is dat deze kunstvelden een verhoogde torsionele weerstand hebben, waardoor de gewrichtsbanden (vooral ter hoogte van de knie) extra worden belast en spelers sneller hun kruisband kunnen scheuren.

De allernieuwste generatie kunstvelden scoort echter een stuk beter op dit vlak, en heeft zelfs een lager risico op ernstige letsels in vergelijking met natuurlijk gras. Het nadeel is echter dat ze bij nat weer extra glibberig worden waardoor het risico op minder ernstige letsels zoals schaafwonden en kneuzingen verhoogt. Helaas zijn er op dit moment slechts enkele clubs die over deze nieuwste generatie velden beschikken.

Het onderzoek toonde verder nog aan dat het spelen met ronde studs op kunstgras over het algemeen veiliger is dan spelen met vin-studs, en dat droog weer en een hoger lichaamsgewicht bijkomende risicofactoren op ernstige letsels inhouden. (Bron: gezondheidsnieuws.be)

“De uitkomst van deze evaluatie is iedere keer, ook na het meest recente incident, hetzelfde. Namelijk dat het spelen op kwalitatief goed kunstgras, op basis van de huidige wetenschap en informatie ten opzichte van natuurgras, geen verhoogd risico op dergelijke blessures oplevert”

VOETBAL EN KUNSTGRAS

Eredivisie en Jupiler League
Nederland is het enige topvoetballand in de wereld waar veelvuldig op kunstgras wordt gespeeld. Het aantal kunstgrasvelden in de Eredivisie en Jupiler League steeg in de afgelopen jaren aanzienlijk. In andere topvoetballanden komen kunstgrasvelden nauwelijks voor.

Wanneer je inzoomt op het aantal kunstgrasvelden in het Nederlandse betaald voetbal is het opvallend dat er 20 van de 37 clubs (54%) op kunstgrasvelden spelen. (sept. 2016)

Kunstgras in Eredivisie & Jupiler League (20 van de 37 clubs):
ADO Den Haag, PEC Zwolle, Excelsior, SC Cambuur, Heracles Almelo, Sparta Rotterdam, VVV-Venlo, FC Volendam, Roda JC, RKC Waalwijk, FC Emmen, FC Eindhoven, FC Den Bosch, Helmond Sport, Almere City FC, FC Oss, FC Dordrecht, Telstar, MVV Maastricht, Jong PSV.

Internationale competities
In geen enkele Europese topcompetitie is het spelen op kunstgras een actueel item. In Engeland wordt kunstgras alleen toegestaan in de laagste twee profdivisies (en is het sinds 1995 verboden voor Premier League clubs om officiële wedstrijden te spelen op kunstgras).
In Duitsland, Spanje, Italië, Frankrijk en België zijn de kunstgrasvelden op profniveau op één hand te tellen. Het is daar dus ook geen ‘item’ bij een kruisbandletsel.
Het aantal jaarlijks kruisbandblessures wijkt in deze competities niet echt af van de Nederlandse competitie.

Getallen
Wanneer je de afgelopen jaren kijkt naar het aantal voorste kruisband blessures in de Eredivisie en de Jupiler League  (bij de mannen) zie je geen opvallende stijging in het aantal blessure.

2009  =  21
2010  =  14
2011  =  14
2012  =  20
2013  =  20
2014  =  17
2015  =  20

Het zal altijd lastig zijn een om verband te zien tussen gras/kunstgras en een voorste kruisbandletsel.

Stelling
Je zou dus kunnen stellen: “Als een merendeel van de Nederlandse clubs hun wedstrijden en trainingen afwerken op kunstgras is de kans automatisch ook groter dat er een kruisbandletsel op kunstgras ontstaat…” 

Een stapje hogerop
Wanneer een voetballer een transfer maakt naar een hoger niveau, of van de jeugd bij het eerste elftal komt, is het risico op een kruisband blessure groter. Het aanpassen, stress, de manier van trainen/spelen, de intensiviteit, jezelf willen bewijzen kunnen hiervan oorzaken zijn.
Recente voorbeelden zijn: Marco van Ginkel (Chelsea), Ibrahim Afellay (FC Barcelona), Kevin Strootman (AS Roma),  Arek Milik (Napoli) en zo zijn er nog tal van voorbeelden van spelers die in het eerste jaar bij hun nieuwe club hun kruisband scheuren.

Trainers en trainingsmethode

De aanpak van trainers en technische staf is erg belangrijk in het voorkomen van blessures. Zo ook voor de voorste kruisbandblessure. Zo is het opvallend dat er bij de ene club ‘veel’ kruisbandletsels zijn in de selectie en bij de andere nauwelijks…